Kim jest dietetyk kliniczny?
Dietetyk kliniczny jest to osoba zajmująca się dietoterapią oraz profilaktyką żywieniową chorób. Poprzez dobór odpowiedniego sposobu odżywiania pomaga pacjentowi leczyć, wspomagać leczenie lub zapobiegać wystąpieniu jednostek chorobowych i dolegliwości, a także zaburzeń w pracy organizmu.
Dietetyk kliniczny pomaga również pacjentom w obszarze zmiany nawyków żywieniowych na zdrowsze poprzez edukację oraz dobór odpowiedniej interwencji dietetycznej.
Dietetyk kliniczny pomaga ponadto w osiągnięciu wymarzonej sylwetki. W zależności od potrzeb pacjenta wskazuje, w jaki sposób zmniejszyć lub zwiększyć swoją masę ciała.
Do obszarów działania dietetyka klinicznego należą poradnictwo żywieniowe, edukacja żywieniowa, dobór odpowiednich zaleceń żywieniowych dla pacjenta, rozpisywanie planów żywieniowych czy dopasowywanie właściwej suplementacji.
Współpraca z dietetykiem klinicznym opiera się na problemie pacjenta oraz jest dopasowana do jego indywidualnych potrzeb. Każdy pacjent jest traktowany jednostkowo.
Czym dietetyk kliniczny różni się od dietetyka, specjalisty ds. żywienia i coacha żywieniowego?
Najpierw jest dietetyk kliniczny, potem przepaść, a za przepaścią dietetyk, specjalista ds. żywienia oraz coach żywieniowy.
Niestety zawód dietetyka nie jest uregulowany prawnie, stąd liczne nieporozumienia i problemy.
Podstawową kwestią odróżniającą dietetyka klinicznego od dietetyka jest fakt, że dietetyk kliniczny swoje umiejętności i wiedzę podpiera ukończonymi studiami wyższymi. Dietetyk kliniczny odbył trzy lata studiów licencjackich oraz dwa magisterskich, zakończonych obronami prac dyplomowych lub egzaminami dyplomowymi. Na dowód zebranych umiejętności i wiedzy posiada dyplomy ukończenia studiów. Ma szeroką wiedzę w zakresie dietetyki, a także umiejętności zdobyte w trakcie zajęć praktycznych z pacjentami w szpitalach i poradniach specjalistycznych oraz na praktykach. Dietetyk (niekliniczny) jest to natomiast osoba, która ukończyła odpowiedni kurs lub szkolenie w zakresie żywienia.
Drugim aspektem natomiast odróżniającym dietetyka klinicznego od dietetyka (nieklinicznego) jest to, że dietetyk kliniczny, jak jest napisane powyżej, zajmuje się dietoterapią oraz profilaktyką żywieniową chorób. Dietetyk (niekliniczny) z kolei zajmuje się żywieniem osób zdrowych. Pomaga im w budowaniu zdrowych nawyków żywieniowych, w odchudzaniu czy budowaniu masy mięśniowej.
Czym zatem dietetyk kliniczny i dietetyk (niekliniczny) różnią się od specjalisty ds. żywienia i coacha żywieniowego? To akurat ciekawa sprawa. Specjalista ds. żywienia i coach żywieniowy to w pewnym sensie zawody samozwańcze. Owi „specjaliści” ukończyli zwykle pewien kurs lub szkolenie, a ich wiedza opiera się głównie na przeczytanej książce bądź treściach z internetu.
Wszystko byłoby dobrze, gdyby nie podejmowali się oni żywienia osób chorych i edukacji żywieniowej lub co gorsza sprzedaży suplementów diety, zamienników posiłków czy tzw. „żywności funkcjonalnej”.
A przepaść jest niestety lub stety bardzo wyraźnie widoczna. Jako że specjaliści ds. żywienia i coache żywieniowi nie posiadają najczęściej podstawowej wiedzy z zakresu żywienia oraz nie potrafią właściwie dobierać źródeł informacji, rozpropagowują nieprawdziwe wiadomości oraz tworzą nowe fałszywe teorie. Tak zwykle tworzą się fake newsy i mity żywieniowe. W ten sposób szerzą się szarlatańskie koncepcje oraz szkodliwe rozwiązania. Tak, nie lubię ich.
Oświecę Was – dieta cud nie istnieje, diety sokowe nie oczyszczają organizmu, a dietą Ducana możecie nabawić się niewydolności nerek.
Co więcej, owe wybujałe idee mogą nie tylko drastycznie skurczyć Wasze portfele, ale również zaszkodzić Wam i spowodować znaczący uszczerbek na zdrowiu.
Podsumowując, jeśli potrzebujesz poradnictwa żywieniowego, wybierz osobę, która ukończyła wyższą uczelnię medyczną, oraz która w swojej pracy stawia przede wszystkim na wiedzę i rozwój. Tak samo, jak do zoperowania wyrostka wybierasz lekarza po studiach medycznych, a do reprezentowania w sądzie – prawnika po studiach prawniczych.
Czy dietetyk kliniczny to lekarz?
Dietetyk kliniczny to nie lekarz. Dietetyk kliniczny nie stawia diagnoz oraz nie wystawia skierowań i recept.
Dietetyk kliniczny w oparciu o przedstawione wyniki badań laboratoryjnych pacjenta, może zasugerować pójście do specjalisty w konkretnej dziedzinie. Jednak nawet jeśli widzi anty-TPO i anty-TG wystrzelone w kosmos, nie może powiedzieć: „To Hashimoto”. Może powiedzieć jedynie „Twoje wyniki mogą świadczyć o Hashimoto. Udaj się do endokrynologa, a na podstawie wystawionej przez lekarza diagnozy, zaproponuję odpowiednią interwencję żywieniową”. Dietetyk kliniczny może również zasugerować wykonanie pewnych badań, które mogłyby ułatwić współpracę z pacjentem.
Dietetyk kliniczny w oparciu o wyniki badań, może zaproponować pacjentowi plan żywienia i suplementacji, by badane parametry poprawić. Na przykład, gdy pacjent ma niskie stężenie witaminy D we krwi bądź, kiedy zmaga się z podwyższonym ciśnieniem krwi.
Jeśli natomiast pacjent przychodzi do dietetyka klinicznego z informacją, że ma nietolerancję glutenu, a wniosek ten wysnuł na podstawie własnych obserwacji, dietetyk nie ma obowiązku wprowadzić żądanej przez pacjenta diety, a nawet nie powinien tego robić, gdyż jest to niezgodne z jego wiedzą i powszechnie stosowanymi praktykami. Dietetyk może odmówić współpracy takiemu pacjentowi i domagać się przedstawienia diagnozy lekarskiej lub zaproponować terapię odpowiadającą aktualnej wiedzy.
Pamiętaj, że dietetyk kliniczny nie zaproponuje Ci cudownego suplementu lub diety przynoszącej błyskawiczne efekty. Wybierze najbardziej żmudne rozwiązanie, ale zdecydowanie najbardziej korzystne.
Kto powinien udać się do dietetyka klinicznego?
Do dietetyka klinicznego powinien udać się każdy, kto zmaga się z chorobą, szczególnie dietozależną. Odpowiednią dietą można bowiem wspomóc leczenie każdej choroby. Właściwą interwencją żywieniową niektóre choroby i dolegliwości można nawet wyleczyć lub na drodze profilaktyki sprawić, by nie wystąpiły.
Do dietetyka klinicznego może natomiast udać się osoba, która pragnie nauczyć się, jak zdrowo się odżywiać, a także osoby, które chcą z głową schudnąć lub zbudować masę mięśniową. Dietetyk kliniczny pomoże ponadto w stworzeniu planu żywienia wspomagającego osiągnięcie pożądanych wyników sportowych.
Jeśli cierpisz na jakąś chorobę, a terapia nie przynosi pożądanych efektów lub po prostu nie potrafisz zastosować zaleceń lekarskich co do diety, gubiąc się w gąszczu sprzecznych informacji w internecie – zgłoś się do dietetyka klinicznego.
Warto zrozumieć, że jeśli masz chorobę wrzodową żołądka i bierzesz odpowiednie leki, a nadal odżywiasz się niezdrowo, spożywasz produkty ciężkostrawne i drażniące ściany żołądka, nawet najsilniejsza farmakoterapia nie przyniesie odpowiednich skutków. W takiej sytuacji niezbędny jest dietetyk kliniczny.
Zgłoszenie się do dietetyka klinicznego jest również wskazane, gdy obserwujesz u siebie niepożądane dolegliwości ze strony układu pokarmowego (np. nudności, wymioty, odbijanie, wzdęcia, biegunki czy zaparcia), a także kiedy odczuwasz przewlekłe zmęczenie, częste uczucie zimna czy zaburzenia koncentracji. Wszystkie powyższe objawy mogą świadczyć o tym, że odżywiasz się niezgodnie ze swoimi potrzebami lub Twoja dieta jest nieodpowiednio zbilansowana.
Dlaczego warto podjąć współpracę z dietetykiem klinicznym?
Dietetyk kliniczny dietetykowi klinicznemu nierówny. Gdy dokonasz już odpowiedniego wyboru odnośnie dietetyka klinicznego i nawiążesz z nim współpracę, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że będzie się Tobą właściwie opiekował. Dzięki współpracy z dobrym dietetykiem klinicznym możesz mieć pewność, że Twój przypadek zostanie potraktowany indywidualnie i cały plan żywieniowy zostanie opracowany w oparciu o Twoje choroby, dolegliwości i schorzenia, a także potrzeby i preferencje żywieniowe.
Jak wybrać dobrego dietetyka klinicznego?
Gdy rozważamy nawiązanie współpracy z dietetykiem klinicznym, warto wiedzieć, czym powinien się charakteryzować.
Po pierwsze, mądry dietetyk kliniczny nie będzie prezentował się na fotografii ze stetoskopem na szyi.
Po drugie, wybierz dietetyka, który ma ukończone studia magisterskie.
Po trzecie, nie wybieraj dietetyka, który specjalizuje się w milionie dziedzin – jeśli na jego stronie internetowej czytasz, że zajmuje się dietoterapią chorób tarczycy, anemii i anoreksji, a także pacjentami onkologicznymi i dietetyką sportową, wyjdź stamtąd. Nie można być dobrym we wszystkim. Znajdź dietetyka, który specjalizuje się w węższej dziedzinie, zgodnej z Twoimi oczekiwaniami.
Po czwarte, nie idź do dietetyka, którego praca bazuje na sprzedaży suplementów, szczególnie tych na odchudzanie. Na wizycie może okazać się, że jesteś jedynie klientem, nie pacjentem.
Po piąte, sprawdź cenę. Nie wybieraj dietetyka klinicznego, który sprzedaje dietę za 10 zł ani nawet za 50 zł, ponieważ prawdopodobnie otrzymasz szablon diety ściągnięty z programu do układania jadłospisów. Praca dietetyka wiąże się z ciągłym poszerzaniem i aktualizowaniem wiedzy, a czas niezbędny na wykonanie odpowiednich zaleceń żywieniowych i jadłospisu to czasami kilka a nawet kilkanaście godzin, nie wspominając o czasie potrzebnym na zebranie wywiadu medyczno-żywieniowego oraz konsultację. Żaden dobry i szanujący się dietetyk kliniczny nie wykona takiej pracy za 50 zł.
Pamiętaj również, że jeśli już usiądziesz w gabinecie dietetyka lub spotkasz się z nim online i nie będą odpowiadały Ci w nim kluczowe kwestie, w każdej chwili możesz się wycofać.
Ważne jest, aby dietetyk na pierwszej konsultacji nie tylko mówił, ale przede wszystkim słuchał. By okazywał empatię i zrozumienie. Nie ufaj dietetykowi, który cokolwiek gwarantuje, w szczególności zrzucenie 10 kg w miesiąc. Zwróć uwagę, czy dietetyk nie stosuje w swojej pracy podejścia „wszystko albo nic” lub modelu paternalistycznego, które polegają na stuprocentowemu podporządkowaniu się diecie i dietetykowi. Takie podejście nie wspiera budowaniu dobrej relacji z jedzeniem.
Pamiętaj też, że korzystanie z usług dietetyka opiera się na zasadach współpracy.
Ważna jest świadomość, że dietetyk kliniczny może jedynie udzielić Ci pomocy i wsparcia oraz wskazać najwłaściwszą drogę. Cała reszta zależy od Ciebie.